m. i z ...

L. Kropiński, F. Wężyk. J. Korzeniowski), sięgającym do tematyki historycznonarodowej i eksponującym wychowawczą rolę tragedii. Narzędziem w walce z dotychczasową wyłącznością normy klasycystycznej a co za tym idzie w walce o nowożytne i historyczne pojmowanie tragiczności, stały się dwa odmienne wzorce tragedii historycznej: szekspirowski i schillerowsk. W ślad za sądami A. W. Schlegla i W. Tiecka Szekspir został uznany m. in. przez Iksów, Jana Sniadeckiego, K. Brodzińskiego a także przez Mickiewicza i Mochnackiego za znawcę psychologii człowieka w starciu z historią i własnymi namiętnościami, za ojca nowożytnego dramatu historycznego, trafnie oddającego charakter narodowy i koloryt lokalny, za prawodawcę nowej estetyki łączącej tragizm z komizmem, humor z patosem.