Uwagi wstępne. Krytyka literacka w dzisiejszym rozumieniu to wyspecjalizowana działalność pisarska, do której zadań należy upowszechnianie i ocena zjawisk literackich, programowanie twórczości i sterowanie rozwojem bieżącej literatury. Początki tak pojmowanej krytyki literackiej przypadły w piśmiennictwie polskim na okres oświecenia. Wówczas to elementy refleksji krytycznoliterackiej, które wcześniej pojawiały się w rozważaniach z zakresu filologii, retoryki i poetyki, zaczęły przybierać formę odrębnych wypowiedzi. Rozwijające się czasopiśmiennictwo stało się głównym terytorium przejawiania się krytyki. Refleksja metakrytyczna, uprawiana na marginesie właściwych rozważań krytycznoliterackich, ale też coraz częściej stanowiąca przedmiot osobnych rozpraw, wytyczała funkcje i zadania krytyki i określała prawa i obowiązki jej przedstawicieli. W początkach XIX w. krytyka literacka była dziedziną autonomiczną,