sobota, 14 listopada 2009

Sepie krytyce indywidualizuje, ...

natura staje się synonimem charakteru. To zjawisko występowało również w krytyce krajowej, ale sporadycznie. Krytycy pozytywistyczni używają pojęcia natura w tej funkcji obficie. Jako synonim charakteru bywa natura bardzo różnie dookreślana: zdrowa, genialna, zmysłowa, dumna, prosta, pierwotna itp. Niektórzy krytycy dookreślenia natury w omawianym sensie podwajają, a nawet mnożą: „ „Natura to spokojna, uczuciowa, łagodna" (Sienkiewicz o Sępie Szarzyńskim). A gdy dany krytyk nie indywidualizuje, lecz uogólnia — natura bywa: ludzka, człowiecza, narodowa, duchowa, psychologiczna itp. U Orzeszkowej napotykamy „klawiaturę natury ludzkiej".