rolniczej przekształciło się w okresie klasycznym w duży ośrodek ceremonialny i polityczny. W XI w. n.e. w Ch.-I. zaznaczyły się wyraźne wpływy kulturowe meksykańsko-tolteckie, szczególnie widoczne w dziedzinie sztuki i religii. Pojawiły się wówczas w architekturze Ch.-I. portyki i galerie kolumnowe, kolumny w kształcie węży pokrytych piórami, rzeźby typu atlantów, figury Chac-moola, (lokowane przed wejściami do świątyń), wyobrażenia orłów i jaguarów pożerających serca ofiar, okrągłe budowle poświęcone bogowi Ehecatl-Quetzalcoatlowi i inne elementy budownictwa tolteckiego. Po rozkwicie Ch.-I. w X—XIII w. m. zaczęło się chylić do upadku i w XV w. zostało opuszczone. Do najbardziej znanych zabytków Ch.-I. należą: piramida zw. el Castillo ze świątynią na szczycie i słynną rzeźbą „czerwonego jaguara", świątynia Wojowników, Dom Mniszek, Hala Targowa i okrągłe obserwatorium cl Caracol. Niemniej znany jest święty zbiornik wody — cenote, do którego wrzucali Majowie podczas suszy ludzi i kosztowności jako ofiary dla boga deszczu.